Antwoord op vragen over het sociaal domein

Ik wil (tijdelijk) onderdak

 Afbeelding

 

Om recht te kunnen hebben op opvang, moet u aan een aantal voorwaarden voldoen. U moet in ieder geval:

Behoren tot de doelgroep U hoort tot de doelgroep als u een beperking, chronisch psychisch of psychosociaal probleem hebt. Ook als u uw thuissituatie heeft verlaten kunt u tot de doelgroep behoren.
Rechtmatig in Nederland verblijven  Dat is het geval als u Nederlander bent. Bent u geen Nederlander? Dan kunt u toch recht hebben op een Wmo-voorziening als u rechtmatig in Nederland verblijft.
Geen recht hebben op een andere regeling of vergoeding Als u de benodigde voorziening vergoed kunt krijgen op een andere manier dan uit de Wmo, moet u daar gebruik van maken.

Als u aan deze voorwaarden voldoet zal de gemeente daarna de volgende vragen doorlopen om uw recht op de voorziening te bepalen:

  • Kunt u zelf uw probleem oplossen?

  • Kunt u met hulp van uw huisgenoten uw probleem oplossen?

  • Kunt u met hulp van uw sociaal netwerk of mantelzorg uw probleem oplossen?

  • Kunt u uw probleem oplossen met een algemene voorziening?

Kunt u zelf uw probleem oplossen? (bladwijzers maken)

Wat belangrijk is in de Wmo is dat u als burger eerst kijkt of u niet zelf of samen met uw directe omgeving (bijvoorbeeld huisgenoten, famile, buren, vrienden) uw probleem kan oplossen of verminderen. Het is de bedoeling in de Wmo dat u zich inspant om uw eigen situatie te verbeteren of dat u kijkt of uw partner of familielid u misschien kan helpen om uw probleem op te lossen. 

U kunt slechts een maatwerkvoorziening krijgen van de gemeente als u niet zelf (op eigen kracht) of met hulp van uw huisgenoten ( gebruikelijke hulp), met mantelzorg of met hulp van andere personen uit uw sociale netwerk uw problemen kunt oplossen en deel kunt nemen aan de samenleving.

Kunt u met hulp van uw huisgenoten uw probleem oplossen?

Gebruikelijke hulp Woonvoorziening is de hulp die in het algemeen mag worden verwacht van uw echtgenoot, ouders, inwonende kinderen of andere huisgenoten. Onder gebruikelijke hulp kan ook gebruikelijke zorg vallen. Gebruikelijke zorg is de zorg die gezinsleden normaal aan elkaar verlenen binnen het huishouden, omdat ze samen verantwoordelijk zijn voor dat huishouden. Is iemand binnen uw huishouden door een probleem of gebrek niet in staat huishoudelijke taken te verrichten, dan mag de gemeente van de andere personen in uw huishouden verwachten dat zij (een deel van) de taken overnemen. Uw gemeente mag zelf bepalen van welke personen dat wordt verwacht. De gemeente kan bijvoorbeeld bepalen dat van kinderen beneden een bepaalde leeftijd niet kan worden verwacht dat ze bepaalde taken overnemen.

Gebruikelijke hulp is breder dan gebruikelijke zorg en ziet ook op andere onderdelen dan alleen het voeren van een huishouden, bijvoorbeeld op het normale gebruik van de woning. Een huisgenoot kan u wellicht ook helpen met klusjes in uw woning of bij het verplaatsen in uw woning.

Kunt u met hulp van uw sociaal netwerk of mantelzorg uw probleem oplossen?

Tot het sociale netwerk behoren uw vrienden, familie, buren en kennissen. Belangrijk in de Wmo is dat u eerst kijkt of u met hulp van uw netwerk uw probleem kan oplossen.

Daarnaast kunt u kijken of uw probleem opgelost kan worden met hulp van een mantelzorger. Doorgaans zijn mantelzorgers personen met wie u regelmatig contact houdt. De mantelzorger en u hoeven niet per se in één huis te wonen. 

Mantelzorg kan echter niet verplicht worden. Wanneer niemand mantelzorg wil of kan leveren, zal het college wel een maatwerkvoorziening moeten verstrekken. Alleen wanneer er wel mantelzorg beschikbaar is, kan het college bij het bepalen van de ondersteuning hier rekening mee houden.

Kunt u uw probleem oplossen met een algemene voorziening?

In de wet staat dat u pas recht heeft op een maatwerk (dat wil zeggen speciaal op u gerichte) voorziening als er geen algemene voorziening is die uw beperkingen compenseert. Als de gemeente een algemene voorziening heeft die voor u ook een oplossing biedt dan komt u dus niet in aanmerking voor een maatwerkvoorziening.

Een algemene voorziening is het aanbod van diensten of activiteiten. Hierbij is niet eerst  onderzoek nodig naar de behoeften, persoonskenmerken en mogelijkheden van de gebruikers. De algemene voorziening is toegankelijk en gericht op maatschappelijke ondersteuning.

Daarnaast stelt de gemeente de volgende extra voorwaarden: 

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

.

Wanneer u het idee hebt dat u het niet meer zelf redt,  kunt u hiervan melding maken. Deze melding is het eerste contact met de gemeente. U maakt eerst melding van uw probleem voordat u gaat aanvragen. Wilt u dus in aanmerking komen voor een voorziening? Dan moet u eerst melding maken.

Wie kan er melding maken?

Iedereen kan zich bij de gemeente melden met een probleem.

Hoe moet ik melding maken?

U kunt telefonisch, via mail of per brief aan de gemeente laten weten dat u behoefte hebt aan maatschappelijke ondersteuning. 

Wat gebeurt er na de melding?

Nadat u melding hebt gemaakt bij de gemeente zal de gemeente u een ontvangstbevestiging sturen. De gemeente gaat na uw melding zo spoedig mogelijk onderzoek doen.  Nadat u melding hebt gemaakt en de gemeente onderzoek heeft gedaan kan u pas een aanvraag indienen.

Spoedeisende gevallen

Wanneer er sprake is van een spoedeisende situatie kan de gemeente na de melding  onverwijld een tijdelijke maatwerkvoorziening verstrekken in afwachting van de uitkomst van het onderzoek en de aanvraag.

Onder spoedeisende gevallen wordt verstaan de gevallen waarin acuut opvang noodzakelijk is,  in verband met risico's voor de veiligheid als gevolg van huiselijk geweld. Het college moet in deze gevallen acuut in actie komen door een passende tijdelijke maatregel te treffen.

 

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

 

Nadat u melding hebt gemaakt, maar voordat het onderzoek van start gaat moet de gemeente u wijzen op de mogelijkheid om een persoonlijk plan in te dienen.

Wat moet er in het persoonlijk plan staan?

In dit persoonlijk plan moet u omschrijven en aangeven wat volgens u de beste oplossing is voor uw probleem. In dit persoonlijk plan kunt u de volgende punten omschrijven:

  • uw behoeften, persoonskenmerken en voorkeuren;
  • of er mensen zijn die u kunnen helpen in uw omgeving;
  • of u misschien zelf het een en ander al kan oplossen;
  • of u mantelzorger eventueel ondersteund moet worden;
  • of u ook geholpen bent met een algemene voorziening.

Wanneer kan ik het persoonlijk plan inleveren?

Het college moet 7 dagen na de melding u de kans geven om het persoonlijk plan in te leveren.

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

 

Wat zijn de onderwerpen van het onderzoek?

De gemeente moet de volgende zaken onderzoeken:

  • uw behoeften, persoonskenmerken en voorkeuren;
  • of er mensen zijn die u kunnen helpen in uw omgeving (Sociaal netwerk of Mantelzorg);

  • Of er huisgenoten zijn die u kunnen helpen bij uw probleem (Gebruikelijke hulp Hulp bij huishouden);

  • of u misschien zelf het een en ander al kan oplossen (Eigen kracht);

  • of u mantelzorger eventueel ondersteund moet worden;

  • of u ook geholpen bent met een algemene voorziening;

  • wat de best afgestemde dienstverlening is;

  • of u een bijdrage in de kosten moet betalen.

     

    Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

    Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

Is er een medische indicatie?
Voor het recht op een Wmo-voorziening is het van belang dat u een medische indicatie voor een voorziening hebt. Dat wil zeggen dat de voorziening voor u medisch noodzakelijk is. In eenvoudige situaties kan uw gemeente zelf bepalen of een voorziening noodzakelijk is, maar meestal is een advies noodzakelijk. De gemeente bepaalt aan wie ze advies vraagt. 

Het onderzoek
Het medisch advies kan op verschillende manieren tot stand komen:

  • U moet telefonisch vragen beantwoorden over uw gezondheid en leefsituatie.
  • U wordt opgeroepen voor een gesprek bij de adviesorganisatie.

  • De medisch adviseur komt bij u op huisbezoek.

Noodzakelijke aanvullende gegevens kunnen worden opgevraagd bij uw (huis)arts, uitsluitend met uw schriftelijke toestemming.

De medisch adviseur die u spreekt tijdens het onderzoek hoeft geen arts te zijn. Is het onderzoek niet uitgevoerd door een arts? Dan moet een arts het advies goedkeuren voordat het naar de gemeente wordt gestuurd.

U kunt de medisch adviseur vragen welk advies de gemeente krijgt. U mag uw reactie daarop geven. Soms weet de medisch adviseur nog niet hoe het advies luidt, bijvoorbeeld doordat aanvullende gegevens nog ontbreken of overleg over uw situatie noodzakelijk is.

Benieuwd naar hoe het onderzoek in uw gemeente verloopt? 
Raadpleeg het beleid van uw gemeente:

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

Wat doet de gemeente met het advies?
De gemeente hoeft het medisch advies niet zonder meer over te nemen. Ze moet er zeker van zijn dat het zorgvuldig tot stand is gekomen. Bij twijfel kan de gemeente een nieuw medisch advies vragen bij dezelfde of een andere organisatie.

Welke verplichtingen gelden er?

Inlichtingenplicht
U moet de gemeente alle informatie geven die voor de gemeente van belang is om te bepalen of u recht hebt op een Wmo-voorziening. Op verzoek van de gemeente of uit eigen beweging moet u de gemeente die gegevens verstrekken waarvan duidelijk is dat deze van belang zijn bij de beoordeling. Als bijvoorbeeld uw gezinssituatie wijzigt dan is dit een reden om de gemeente hierover in te lichten.

Medewerkingsplicht
De gemeente zal onderzoeken of u recht hebt op een Wmo-voorziening. U bent verplicht om mee te werken aan dit onderzoek. U bent bijvoorbeeld verplicht te komen naar een door de gemeente bepaalde afspraak. Ook bent u verplicht u door een of meer deskundigen te laten onderzoeken of te laten ondervragen. De gemeente kan de plaats en het tijdstip daarvan bepalen.

Als u de gemeente geen medewerking geeft, dan kan de gemeente ook niet goed vaststellen of u recht heeft op een voorziening. Mocht het zo zijn dat de gemeente daardoor onvoldoende informatie heeft, dan kan de gemeente daarom uiteindelijk een aanvraag afwijzen.

Informatieplicht
Dit is een verplichting die de gemeente heeft. De gemeente moet u informeren over:

  1. Cliëntondersteuning
    Vóór het onderzoek moet de gemeente al aangeven dat u gebruik kunt maken van cliëntondersteuning. Tijdens het onderzoek kunt u hier vervolgens dan gebruik van maken

  2. Keuzevrijheid
    De gemeente moet u tijdens het onderzoek informeren over de mogelijkheden om te kiezen voor een persoonsgebonden budget. Daarnaast moet de gemeente u uitleg geven over een voorziening in natura en het persoonsgebonden budget. Als laatste moet de gemeente u ook uitleg geven over de uitvoering van een persoonsgebonden budget.

  3. Persoonsgebonden budget
    Daarbij moet het college niet alleen vertellen dat er een mogelijkheid is om een voorziening in de vorm van een persoonsgebonden budget te krijgen maar ook ingaan op:
  • de hoogte van het persoonsgebonden budget en de manier waarop dit berekend wordt;

  • en onder welke voorwaarden u van een persoonsgebonden budget informele zorg kan inkopen.  

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.



Wat gebeurt er na het onderzoek?

Termijn
Het onderzoek moet zo snel mogelijk worden afgerond, maar in ieder geval binnen 6 weken na de melding. Het kan zijn dat de gemeente langer nodig heeft voor het onderzoek. De gemeente zal dan hierover met u in gesprek gaan. Het heeft zo zijn voordelen als de gemeente langer kan onderzoeken, omdat een zorgvuldig onderzoek voorop staat. Het is dan ook niet erg om in te stemmen met een langere duur van het onderzoek.


Uitkomsten van het onderzoek

Wanneer de uitkomsten van het onderzoek uitblijven en u ben het daar niet mee eens, kunt u binnen 6 weken een aanvraag indienen. Op die aanvraag moet de gemeente dan  binnen 2 weken beslissen.

Als de gemeente het onderzoek heeft afgerond dan geeft de gemeente u een verslag met daarin de uitkomsten van het onderzoek. Aan de hand van dit verslag kunt u beslissen of u een aanvraag wilt indienen. Als uit het onderzoek blijkt dat u geen recht hebt op een voorziening en u kunt zich vinden in die beslissing dan hoeft u geen aanvraag in te dienen. Het kan ook zo zijn dat de gemeente tot de conclusie komt dat u geholpen bent met een algemene voorziening

Wie kan een voorziening aanvragen?

In principe kunt u alleen zelf een Wmo-voorziening aanvragen. Soms moet iemand anders de aanvraag indienen voor u:

U bent minderjarig. 

Een van uw ouders of uw voogd moet de voorziening voor u aanvragen.

U bent onder curatele gesteld.

Uw curator moet de voorziening voor u aanvragen. 

Iemand anders mag voor u aanvragen

Soms wilt of kunt u de Wmo-voorziening niet zelf aanvragen. U kunt dan iemand machtigen de aanvraag voor u in te dienen:

U wilt of kunt de voorziening niet zelf aanvragen.

U kunt iemand schriftelijk machtigen om de voorziening aan te vragen.

Uw gemachtigde moet de gemeente bij het aanvragen een kopie geven van de schriftelijke machtiging. De gemeente kan hebben bepaald dat uw echtgenoot of geregistreerde partner u zonder machtiging mag vertegenwoordigen.

U hebt en bewindvoerder of zaakwaarnemer.

U kunt de voorziening zelf aanvragen of uw bewindvoerder of zaakwaarnemer schriftelijk machtigen om dat voor u te doen.

 

Gevolgen van een machtiging 

Machtigt u iemand de Wmo-voorziening voor u aan te vragen? Dan heeft dat gevolgen:

·U vertrouwt de afhandeling van uw aanvraag aan de gemachtigde toe. Als de gemachtigde fouten maakt, blijft u verantwoordelijk voor die fouten.

·Alle brieven van de gemeente worden aan uw gemachtigde verstuurd, behalve als uw medewerking nodig is.

·U moet persoonlijk verschijnen als de gemeente dat vraagt.

Hoe moet ik aanvragen?

In principe moet u een voorziening schriftelijk aanvragen.

Als de gemeente het mogelijk maakt, dan kunt u ook digitaal aanvragen. Meestal zult u gebruik moeten maken van een speciaal aanvraagformulier dat u bij de gemeente kunt verkrijgen.

Als u bewijsstukken moet inleveren, staat dat op het formulier of in de toelichting vermeld.

Hoe is het in  uw gemeente geregeld?

In uw gemeente moet u een Wmo-voorziening als volgt aanvragen:

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

Waar moet ik aanvragen?

De meeste gemeenten hebben in hun Wmo-verordening bepaald dat u alleen een aanvraag kunt indienen in de gemeente waar u woont. 

U moet de voorziening aanvragen bij de gemeente of bij een instantie die de gemeente heeft aangewezen. De gemeente kan bijvoorbeeld voorschrijven dat u een aanvraag digitaal (via internet) moet doen of dat u dit bij een bepaald (zorg)loket moet doen.

Raadpleeg het beleid van uw gemeente om te zien wat er is bepaald over waar u moet aanvragen:

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

Voldoet u aan de voorwaarden en hebt u een medische indicatie voor een voorziening? Dan kan de juiste voorziening worden bepaald.

Goedkoopst compenserend

De gemeente mag bij het bepalen van de voorziening uitgaan van de goedkoopst compenserende voorziening. Dit betekent dat als er voor u 2 voorzieningen geschikt zijn, de gemeente ervoor mag kiezen om u alleen de goedkoopste te geven. De gemeente kan u ook een persoonsgebonden budget geven ter hoogte van de goedkoopst compenserende voorziening zodat u zelf bij kunt betalen aan de duurdere voorziening.

Primaten

Het kan ook zo zijn dat de gemeente primaten hanteert. Een van de meest voorkomende is het primaat van verhuizing. Uw gemeente kan dan besluiten dat verhuizen in uw situatie de goedkoopst passende oplossing is. U ontvangt dan geen voorziening voor de aanpassing van uw huidige woning, maar meestal een vergoeding voor uw verhuis- en eventueel inrichtingskosten. Legt de gemeente in uw situatie het primaat op? En wilt u niet verhuizen? Dan kan dat gevolgen hebben voor uw recht op een voorziening. De gemeente mag zelf bepalen of het primaat geldt en wat de gevolgen zijn als u vervolgens niet wilt verhuizen:

Wilt u weten wat het beleid is in uw gemeente?

Deze ruimte is bestemd voor de regels van uw gemeente. Klik bovenaan deze pagina op de knop "Selecteer uw gemeente" en geef vervolgens aan in welke gemeente u woont.

De gemeente kan in haar Wmo-verordening bepalen dat een bijdrage in de kosten wordt gevraagd. De gemeente kan de bijdrage vragen vanaf het moment dat u voor het eerst een voorziening krijgt, maar ook als u al een voorziening hebt. Bij het inkomen dat telt voor de bijdrage wordt een deel van uw vermogen opgeteld.

Geen bijdrage

Als u of uw echtgenoot twee of meer nachten aaneengesloten in de bijdrageperiode in een instelling voor beschermd wonen verblijft dan hoeft u geen bijdrage te betalen.

De bijdrageperiode is een periode van maximaal 4 weken. U betaalt een bijdrage in de kosten telkens over een periode van maximaal 4 weken.

Hoogte

Het college is vrij om de hoogte van de bijdrage in de kosten voor opvang vast te stellen.

Als voorwaarde geldt alleen dat de cliënt niet minder mag overhouden dan de zak- en kleedgeldgrens conform de Participatiewet (in 2014: €300,15 voor alleenstaanden en €466,85 voor gehuwden).

Aan wie moet u betalen?

De gemeente moet een instantie aanwijzen die de bijdragen in de kosten voor opvang.

In de periode waarin u of uw echtgenoot langer dan een nacht in een opvang verblijft, hoeft u geen bijdrage in de kosten voor andere voorzieningen te betalen.

Lees ook